๔.  หนังง่า  เป็นหนังภาพเดี่ยว  หน้าเสี้ยว 
ท่าเหาะ   คือท่าที่ยกเท้าข้างใดข้างหนึ่งไว้  ซึ่งคล้ายกับท่าของโขนและละคร)  หนังง่ามีอยู่ด้วยกัน  ๓  ลักษณะ  คือ
          - หนังง่าที่เป็นลิง ยักษ์
แสดงท่าทางการสู้รบ ในมือถือ
อาวุธ เช่น กริช กระบี่

          - หนังง่าที่อยู่ในท่าเหาะ  ได้แก่ 
หนุมานใน ท่าเหาะลายที่หนึ่ง  และลายที่สอง

หนังง่ายักษ์ปักหลั่น
 
หนังง่านางอังกาศตะไล
หนังง่านางผีเสื้อสมุทร
หนังง่าชมพูพาน
หนุมานในท่าเหาะลายที่๑
 
 
 
หนุมานในท่าเหาะลายที่๒
 
๕.  หนังเมือง  เป็นหนังภาพเดี่ยวหรือหลายภาพก็ได้
อยู่ในหนังผืนเดียวกัน ซึ่งในผืนหนังจะต้อง
ประ กอบด้วยภาพปราสาทราชวัง  วิมาน 
พลับพลา  ท้องพระโรง  ศาลา  ที่มีตัวละครในเรื่องที่จะแสดง 
นั่ง  นอน  พูดกัน  หรือมีท่าทางอื่น ๆ  ตามเนื้อเรื่อง
ที่ใช้แสดง  หนังเมืองจะมีความกว้างมากที่สุด
ตามขนาดของผืนหนังสูงประมาณ  ๒  เมตร
ภาพตัวอย่างหนังเมือง  ได้แก่
ศาลาฤาษี
 
ตำหนักสวนขวัญของทศกัณฐ์

๖.  หนังจับ  เป็นหนังที่มีภาพตัวละครในเรื่องตั้งแต่  ๒  ตัวขึ้นไปอยู่ในหนังผืนเดียวกันส่วนใหญ่
จะเป็นภาพตัวละครในเรื่องกำลังต่อสู้ 
เป็นภาพที่ใช้แสดงต่อจากหนังง่า  เช่น 
หนังจับพระรวมกับทศกัณฐ์  หนังจับลิงขาวกับลิงดำ  หนังจับองคตกับยักษ์ปักหลั่น  หนังจับหนุมาน
กับนางผีเสื้อสมุทร  เป็นต้น  หนังจับจะมีความกว้างยาวเท่า ๆ  กับหนังเมือง  คือ  สูงประมาณ  ๒ เมตร  กว้างมากที่สุดตามขนาดของผืนหนังที่จะมีได้ 
ตัวอย่างภาพหนังจับ  ได้แก่
               

หนังจับลิงขาวกับลิงดำ
 
หนังจับองคตกับยักษ์ปักหลั่น
๗.  หนังเบ็ดเตล็ด  เป็นหนังที่ไม่จัดอยู่ในหนังประเภทใดประเภทหนึ่ง
โดยเฉพาะ  แยกย่อยได้ดังนี้
                - หนังเตียว  เป็นภาพหนัง  ๒  ตัวกำลังจับมัด
  เช่น  ลิงขาวจับลิงดำ
                - หนังปราสาทเป็นภาพหนังที่มีตัวละคร
นอนอยู่ในปราสาท  เช่น  ปราสาทอินทรชิต
                - หนังเขน  เป็นหนังที่เป็นไพร่พลของกองทัพ
ไพร่พลลิง  เรียกว่า  เขนลิง  ไพร่พลยักษ์  เรียกว่า
  เขนยักษ์กว้างประมาณ  ๑.๒๐  เมตร 
สูงประมาณ  ๑.๕๐  เมตร
                - หนังเบ็ดเตล็ดที่มีท่าทางแปลก  เช่น 
หนุมานส่งนางบุษมาลี  ตัวตลก  คนถือบ้องกัญชา 
คนจีน  ภูเขา  สระน้ำ  นก  ดอกไม้  งู  พญานาค 
ลิงเล็กลิงน้อย  เป็นต้น
หนังเตียวลิงขาวมัดลิงดำ
 
หนังปราสาท/ปราสาทอินทรชิต
หนังเขนลิง
หนังเขนลิงสิบแปดมงกุฎ
สระโบกขรณี
หนุมานส่งนางบุษมาลี
หนุมาน องคต ชมพูพาน ขี่นกสัมพาที
หนุมานหักสวน
ที่มา : เสถียร ชังเกตุ. 2538, 12-24
<<< PREVIOUS    NEXT>>>