สถาปัตยกรรมแบบชิโนโปรตุกีสแบ่งเป็นสองประเภทคือ ตึกแถวหรือ “เตี้ยมฉู่” และคฤหาสน์หรือ “อั่งม้อหลาว”  อั่งหม้อลาวเป็นภาษาจีนฮกเกี้ยน  “อั่งม้อ”  แปลว่า ฝรั่งหรือชาวต่างชาติ  ส่วนคำว่า “หลาว” แปลว่า ตึกคอนกรีต อั่งม้อหลาว ก็คือ คฤหาสนืแบบฝรั่งที่นายหัวเหมืองแร่ ของภูเก็ตสร้างเป็นที่อยู่อาศัยในสมัยนั้น  โดยบ้านหลังแรกที่สร้างขึ้นตามแบบชิโนโปรตุกีส โดยช่างชาวจีนจากปีนังก้คือบ้านชินประชาของ พระพิทักษ์ ์ชินประชา  นายเหมืองต้นตระกูลตัณฑวนิชตั้งอยู่ถนนกระบี่  ถือว่าเป็นต้นแบบของบ้านคหบดีจีนที่กระจายอยู่ทั่วทั้งเมืองภูเก็ตตึกแถวเป็นอาคารสองชั้นกึ่งร้านค้ากึ่งที่อยู่อาศัย ลักษณะลึกและแคบ ชั้นล่างแบ่งพื้นที่ใช้สอยไปตามความลึกได้ถึงห้าส่วน  ด้านหน้าเป็นร้านค้าหรือสำนักงาน ถัดไปเป็นห้องรับแขก ห้องพักผ่อน ห้องอาหาร ห้องครัว ภายในอาคารมักมีฉิ่มแจ้  หรือบ่อน้ำบาดาลหนึ่งบ่อ และเจาะช่องให้อากาศ ถ่ายเทและแสงส่องเข้าอาคารตึกแถวในภูเก็ตจึงเย็นสบาย ส่วนที่ชั้นสองเป็นห้องนอนหน้าตึกแถวมีทางเดินเท้า ทำเป็นว่องซุ้มโค้งเชื่อมต่อกันไป ตลอดทั้งแนวตึกแถว เรียกว่า อาเขต (arcade) โดยมีชั้นบนยื่นล้ำออกมาเป็น หลังคากันแดดกันฝนซึ่งตกเกือบตลอดปี นับเป็นสถาปัตยกรรมที่ สัมพันธ์กับสภาพภูมิอากาศ อีกทั้งยังแสดงให้เห็นถึงความเอื้ออาทร ของเจ้าของบ้านกับผู้สัญจร ที่ชั้นสองด้านหน้าอาคารเน้นการเจาะช่องหน้าต่าง
เป็นซุ้มโค้งคูหาละสามช่อง ขนาบข้างด้วยเสาแบบกรีก และโรมัน บนพื้นผนังตกแต่งด้วยลายปูนปั้นทั้งแบบจีนและตะวันตก ผสมกันอย่างลงตัว สามารถเดินชมได้ทั่วทั้งถนนถลาง ดีบุก พังงา กระบี่และเยาวราช                 นอกจากนี้ย่านโคมเขียวโคมแดงในอดีตที่ซอยรมณีย์ก็มีตึกสีสันสวยแปลกตากว่าถนนไหนๆ  ที่จริงแล้ว ภูเก็ตไม่ใช่มีแต่ทะเลป่าก็มี น้ำตกก็มี แถมในเขตตัวเมืองที่เป็นชุมชนแรกเริ่มของเกาะนี้ก็มีเรื่องราวหลายแหลง่ที่ น่าสนใจ  อย่างในบริเวณย่านกลางเมืองภูเก็ตนั้น  มีถนนอยู่  3 - 4  เส้นที่สองข้างเป็นตึกแถวโบราณและบ้านเก่ามากมาย อายุไม่หนี 80 ปี หลายหลังเก่ากว่าร้อยปีด้วยซ้ำ  ความงามของเมืองเก่าภูเก็ตบ้านเราไม่แพ้ปีนังหรือเมืองมะละกาของมาเลเซีย วันนี้มะละกาเป็นเมืองมรดกโลก ไปแล้ว ลองคิดดูเล่นๆ หาดทรายชายทะเลก็สวยสุดๆ เมืองเก่าคลาสสิคน่าเดินเล่น แถมประวัติศาสตร์เก่าแก่น่าสนใจก็มี ภูเก็ตสู้เมืองไหนก็ได้ สบายมาก