สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ศิลป์แผ่นดิน เทิดธำรง
นับแต่พุทธศักราช ๒๔๙๓ เมื่อสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ทรงได้รับพระมหากรุณาธิคุณโปรดเกล้าฯ สถาปนาเป็นสมเด็จพระบรมราชินี และต่อมาเมื่อพุทธศักราช ๒๔๙๙ ทรงได้รับสถาปนาเป็น สมเด็จพระบรมราชินีนาถ ตราบจนปัจจุบันได้โดยเสด็จพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวไปทรงเยี่ยมราษฎรในชนบท
ทุกภูมิภาค และเสด็จพระราชดำเนินไปโดยส่วนพระองค์ด้วย ได้ทรงทราบถึงปัญหาความทุกข์ยากลำเค็ญของราษฎร อันเกิดจากการประกอบอาชีพทางเกษตรกรรมไม่ได้ผล จึงมีความเป็นอยู่อย่างแร้นแค้น ด้อยโอกาส มีปัญหาด้านสุขภาพอนามัย และอื่น ๆ อีกมาก พระองค์จึงมีพระราช
ปณิธานแรงกล้า ที่จะขจัดปัญหาดังกล่าวของราษฎรในชนบท และยกฐานะความเป็นอยู่ให้ดีขึ้น
ด้วยพระปรีชาญาณปราดเปรื่อง และด้วยสายพระเนตรอันเฉียบคม สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ได้ทรงสังเกตว่า ทุกภูมิภาคของไทย ล้วนมีงานศิลปหัตถกรรมเป็นเอกลักษณ์เฉพาะ ซึ่งกำลังจะเสื่อมสูญไปเพราะขาดการสืบทอด เช่น การทอผ้าไหมมัดหมี่ แพรวา จก การทำเครื่องเงินและเครื่องทอง เครื่องถม การจักสานย่านลิเภา ไม้ไผ่ กระจูด การทำตุ๊กตา เป็นต้น จึงมีพระราดำริก่อตั้งโครงการศิลปาชีพขึ้น เพื่อฝึกและสร้างสรรค์งานศิลปหัตถกรรมให้แก่ราษฎรในชนบท เป็นอาชีพเสริมเพิ่มพูนรายได้
โครงการศิลปาชีพนี้ ภายหลังมีผู้ศรัทธาทูลเกล้าฯ ถวายเงินสมทบทุนเป็นจำนวนมาก จึงโปรดให้ก่อตั้งมูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพพิเศษ ในพระบรมราชินูปถัมภ์ขึ้นเมื่อวันที่ ๒๑ กรกฎาคม ๒๕๑๙ โดยทรงพระกรุณารับเป็นประธานกรรมการบริหาร และพระราชทานพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์เป็นทุนประเดิมเริ่มแรก ต่อมาในพุทธศักราช ๒๕๓๑ เปลี่ยนชื่อเป็นมูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพ ในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ