อาชีพของชาวใต้ : มรดกทางวัฒนธรรม ท่ามกลางความหลากหลายของเชื้อชาติ
อันได้แก่ ต้นตาล ต้นมะพร้าว ต้นยางพารา ต้นกก ต้นลำเจียก ต้นกระจูด พืชประเภทเถาอื่น ๆ และไผ่อันเป็นที่มาของเครื่องจักสานและหัตกรรมต่าง ๆหรืออาจได้ผลิตภัณฑ์จากสัตว์ที่เกี่ยวเนื่องจากสัตว์ ไม่ว่าจะเป็นรังนกนางแอ่นที่มีพัฒนาการการเก็บที่โดดเด่นอย่างมาก หรือการรังสรรค์กรงนกที่วิจิตรบรรจงมีคุณค่าทั้งทางด้านศิลปะและความงาม ตลอดจนสะท้อนถึงความมุ่งมั่นและอารมณ์สุนทรีที่เต็มเปี่ยมด้วยความตั้งใจของชาวใต้
กรงนก : อุตสาหะ และความงดงาม
คนใต้ชอบเลี้ยงนกเหมือนกับคนไทยในภาคอื่น นกที่คนใต้ชอบเลี้ยงกันมากได้แก่ นกเขาชวา ชาวบ้านนิยมเรียกว่า นกเขาเล็ก และนกปรอดหัวจุก ชาวบ้านนิยมเรียกว่า นกกรงหัจุก ส่วนใหญ่จะเลี้ยงไว้ดูเล่น ฟังเสียงร้อง และนำไปประกวดแข่งขันซึ่งมีแทบทุกเสาร์-อาทิตย์และในงานเทศกาลต่าง ๆ เมื่อมีการนิยมเลี้ยงนกสิ่งที่ตามมาก็คือ อาชีพการทำกรงนก ซึ่งสร้างรายได้ที่มั่งคงให้กับครอบครัว
กรงนกที่ทำออกมามีหลายแบบ ทั้งแบบทั่วไป แบบสั่งทำตามปกติ และแบบสั่งทำพิเศษ ซึ่งกรงนกที่สั่งทำนั้นจะมีความละเอียด ประณีตและสวยงามเป็นพิเศษทั้งนี้ขึ้นอยู่กับวัสดุที่ใช้ทำด้วย
กรงนกเขาชวาและกรงนกกรงหัวจุก มีลักษณะแตกต่างกัน โดยกรงนกเขาชวานิยมทรงรูปกลมมน เส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 14 นิ้ว สูงประมาณ 16-18 นิ้ว มีลักษณะเรียบ ๆ และได้มีการพัฒนา โดยแกะดอกเป็นรูปต่าง ๆ ที่ซี่กรง เรียกว่า “กรงมีดอก” ล่าสุดมีการพัฒนาถึงขั้นทำด้วยไม้สาวดำไม้มะม่วงป่า และไม้ชิงชัน ทั้งตัวกรงและซี่กรง พร้อมทั้งแกะสลักที่ฐานกรง
สำหรับช่างทำกรงฝีมือดีเท่าที่ทราบและรวบรวมได้หากเป็นกรงนกเขาชวาจังหวัดปัตตานีได้แก่ ดูแวนิ่ง (เสียชีวิต), กูอาแซ (เสียชีวิต), โกยี่, สาและ, สุไลมาน, จังหวัดยะลา ได้แก่ เซ๊ะสเต็ง อำเภอจะนะ จังหวัดสงขลา ได้แก่ เล็ก (เสียชีวิต), และมะนัง
