เมืองสงขลาย้ายจากฝั่งแหลมสนมาอยู่ฝั่งบ่อยางตั้งแต่ปี  พ.ศ.  ๒๓๗๕  ตามพระบรมราชโองการของพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว  รัชกาลที่  ๓  โดยมีการสร้างบ้านเมืองใหม่ทั้งหมด
ไม่ว่าจะเป็นกำแพงเมือง  ป้อมปราการ  วัดวาอาราม  จวนเจ้าเมือง  ตลอดจนศาลหลักเมือง  ซึ่งได้ทำพิธีสมโภชเมือง
  พ.ศ.  ๒๓๘๕   ชาวเมืองสงขลาในยุคนี้มีทั้งชาวจีน  ชาวไทยพุทธ  ชาวไทยมุสลิม  อยู่ร่วมกันอย่างกลมกลืน  กลายเป็นวัฒนธรรมที่ผสมผสานกันอย่างลงตัวในชุมชน
         ด้วยความเป็นเมืองที่ผ่านกาลเวลาอันยาวนาน  ปัจจุบันบ้านเมืองจึงมีการเปลี่ยนแปลงไปตายุคสมัย  แต่ก็ยังคงหลงเหลือร่องรอยของอดีตอันงดงามบางส่วนปะปนอยู่ในความเป็นเมืองสมัยใหม่ให้ชื่นชมและศึกษา
        ศาลเจ้าพ่อหลักเมืองสงขลา  และวัดวาอารามสำคัญของเมือง  อย่างเช่น  วัดมัชฌิมาวาส  ยังคงความสง่างามอลังการ 
กำแพงเมืองเก่าแม้จะถูกทุบทำลายไปค่อนข้างมาก  ทว่ายังหลงเหลืออยู่บางส่วนตรงข้ามพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติสงขลา 
ที่ถนนจะนะ  ยังมีซุ้มประตูเมืองและกำแพงบางส่วนที่ถนนนครใน  ขณะที่ตึกเก่าสถาปัตยกรรมแบบจีน  เรือนแถวไม้  ตลอดจนอาคารสไตล์ชิโน-โปรตุกีสเรียงรายให้เห็นเป็นระยะอยู่บนถนนนครนอก  ถนนนครใน  และถนนนางงาม
        ที่ผ่านมาพระนครศรีอยุธยา เมืองมรดกโลกแห่งหนี่งของไทยเราก็เคยได้รับการคัดเลือกด้วยความโดดเด่นในลักษณะ ของชุมชนที่ใช้ชีวิตอยู่กับแม่น้ำลำคลองมาแล้ว         เมืองเก่าสงขลาเองถือว่ามีความโดดเด่นในด้านความเป็นเมืองบนชายฝั่งทะเลและทะเลสาบที่มีความต่อเนื่องยาวนานเช่นกัน
        เหนือสิ่งอื่นใดคือการที่ผู้บริหารมีความมุ่งมั่นตั้งใจที่จะนำพาเมืองไปสู่ความเป็นมรดกโลก  เพราะประเด็นในด้านการบริหารจัดการก็ถือเป็นหัวข้อสำคัญอีกประการหนึ่งที่ทางยูเนสโกใช้ในการพิจารณา
        ระหว่างนี้เมืองสงขลาก็อยู่ในช่วงเวลาของการรวบรวมข้อมูลในทุกๆ ด้านเพื่อการนำเสนอเข้าสู่บัญชีรายชื่อเพื่อพิจารณา คัดเลือกให้เป็นแหล่งมรดกโลกต่อไป  ควบคู่ไปกับการอนุรักษ์และพัฒนาทรัพยากรที่มีอยู่
        ไม่ว่าจะอย่างไร  ขอเพียงมีการเริ่มต้น  จุดหมายก็ถือว่าอยู่ไม่ไกลแล้ว

เอกสารอ้างอิง
จังหวัดสงขลา     http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%
A7%E0%B8%B1%E0%B8%94%E0%B8%AA%E0%B8%87%
E0%B8%82%E0%B8%A5%E0%B8%B2
ชัยวัฒน์ ชินอุปราวัฒน์. 2553. นครสงขลา เมืองเก่าและเรื่องเล่าในอดีต. 50(11): 51-61.