โบราณราชประเพณี เนื่องในการพระบรมศพและพระศพ

พระเมรุสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา
ที่มา :เครื่องประกอบพระอิสริยยศ สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ.2551,255

พระมหากษัตริย์ไทยทุกสมัย  ตั้งแต่กรุงสุโขทัยเป็นต้นมา  ล้วนมีพระมหากรุณาธิคุณต่อประเทศและประชาชนทรงเป็นผู้นำในการก่อตั้งอาณาจักร  เป็นนักรบ  นักปกครอง  ทรงปกป้องบ้านเมืองขับไล่อริราชศัตรู  เพื่อบังเกิดความผาสุกร่มเย็นนำความอุดมสมบูรณ์มาสู่อาณาประชาราษฎร์  ทรงสร้างสรรค์และทะนุบำรุงศิลปวัฒนธรรมให้เจริญงอกงาม  ประเทศไทยจึงเป็นชาติที่รุ่งเรือง  มีมรดกทางวัฒนธรรมทุกสาขาสืบทอดต่อเนื่องกันมา  นับตั้งแต่กฎหมาย  ศาสนา  วรรณคดี  นาฏศิลป์  ดนตรี  วิจิตรศิลป์  สถาปัตยกรรม ฯลฯ  ตลอดทั้งระเบียบประเพณีในการดำรงชีวิต  ซึ่งเริ่มตั้งแต่เกิดจนกระทั่งตาย
                คุณธรรมประการหนึ่ง  ที่ชาวไทยถือปฏิบัติอย่างมั่นคง  คือ  การปลูกฝังจิตใจเคารพยึดมั่นในกตัญญูกตเวทิตาต่อผู้ทำคุณประโยชน์แก่ชาติบ้านเมืองพระมหากษัตริย์คือพระประมุขที่กอปรด้วยคุณูปการอเนกอนันต์  จึงทรงได้รับการยกย่องประดุจสมมติเทวราช  มีประเพณีเทิดทูนสถาบันพระมหากษัตริย์ตามระบอบเทวนิยม  อันสืบเนื่องมาจากคติของพราหมณ์ปุโรหิตาจารย์  พระมหากษัตริย์นั้นเมื่อเสด็จพระราชสมภพถือเป็นทิพยเทพาวตาร  ครั้นวาระสุดท้ายแห่งพระชนมชีพ  คำว่า  สวรรคต  หมายถึงเสด็จไปสู่เทวสถาน  ณ  เขาพระสุเมรุอันเป็นที่สถิตแห่งเทวราชา  ตามคติความเชื่อในไตรภูมิถา  พิธีที่จัดเกี่ยวกับการพระบรมศพหรือพระศพจึงอยู่ในกรอบของราชประเพณีที่มีมาแต่ดั้งเดิม  โดยคำนึงถึงการถวายพระเกียรติยศเฉกเช่น  เมื่อครั้งดำรงพระขนมชีพ  มีการบำเพ็ญพระราชกุศลตามหลักพระพุทธศาสนา  เชิญพระบรมศพหรือพระศพไปถวายพระเพลิง  ณ  พระเมรุที่สร้างขึ้นใจกลางพระนคร

 
PREVIOUS    NEXT