วันภาษาไทยแห่งชาติ

นับแต่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเสด็จขึ้นครองสิริราชสมบัติเป็นพระมหากษัตริย์รัชกาลที่  ๙  แห่งพระบรมราชวงศ์จักรี  ได้ทรงปฏิบัติพระราชกรณียกิจนานัปการ  เพื่อประโยชน์สุขของปวงชนชาวไทยมาเป็นเวลายาวนานกว่า  ๖๐  ปี  ได้พระราชทานพระราชดำรัส พระบรมราโชวาท  แก่บุคคล  และสถาบันต่าง ๆ  มากมาย  พระบรมราโชวาทและพระราชดำรัสแต่ละองค์ทรงยึดหลักภาษาไทย  มีทั้งพรรณนาโวหารอุปมาโวหาร  เทศนาโวหาร  และสาธกโวหาร  หรือโวหารเปรียบเทียบ กล่าวได้ว่ามีในทุกลักษณะ  ทรงปฏิบัติพระองค์เป็นแบบอย่างในการธำรงรักษ์ภาษา  ทรงตระหนักว่า  “ภาษาเป็นเอกลักษณ์ของความเป็นชาติและเป็นรากฐานของสรรพวัฒนธรรมไทย”
                เมื่อวันที่  ๒๙  กรกฎาคม  พ.ศ. ๒๕๐๕  พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเป็นประธานในการประชุมทางวิชาการของชุมนุมภาษาไทย  คณะอักษรศาสตร์  จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย  ทรงร่วมอภิปรายในหัวข้อ  “การใช้ภาษาไทยในปัจจุบัน”  กับผู้ทรงคุณวุฒิหลายท่าน  กระแสพระราชดำรัสในการอภิปรายแสดงถึงพระปรีชาสามารถและความสนพระราชหฤทัยต่อภาษาไทย  ทั้งพระราชทานข้อสังเกตเกี่ยวกับปัญหาการใช้คำในภาษาไทยหลายประการ  ดังจะขออัญเชิญพระราชดำรัสบางตอนถึงความสำคัญของภาษาไทยความว่า
                “การใช้ภาษาไทยนั้นเป็นเครื่องมืออย่างหนึ่งของชาติ  ฉะนั้นจึงจำเป็นต้องรักษาเอาไว้ให้ดี...  ประเทศไทยนั้นมีภาษาของเราเอง  ซึ่งต้องหวงแหน...  เรามีโชคดีที่มีภาษาของตนเองแต่โบราณกาล  จึงสมควรอย่างยิ่งที่จะรักษาไว้...”
                และพระราชดำรัสอีกตอนหนึ่ง  เกี่ยวกับการออกเสียงว่า
                “ปัญหาเฉพาะในด้านรักษาภาษานี้ก็มีหลายประการ  อย่างหนึ่งต้องรักษาให้บริสุทธิ์ในทางออกเสียงคือให้ออกเสียงให้ถูกต้องชัดเจน  ปัญหาเรื่องการออกเสียงนั้น  ก็อันตรายอย่างยิ่ง  นึกถึงคำว่า  มหาวิทยาลัย  เดี๋ยวนี้ทางโทรทัศน์หรือทางวิทยุได้ยินว่า  หมาวิทยาลัยกลายเป็นวิทยาลัยหมา  ออกจะอันตราย  ซึ่งเรายอมไม่ได้...”
                ในมหามงคลสมัยที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงเจริญพระชนมพรรษาครบ  ๖  รอบ  ใน  พ.ศ.  ๒๕๔๒  คณะรัฐมนตรีเห็นชอบตามข้อเสนอของคณะกรรมการรณรงค์เพื่อภาษาไทย  แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยให้กำหนดวันที่  ๒๙  กรกฎาคม  ของทุกปีเป็น  “วันภาษาไทยแห่งชาติ”  เพื่อเฉลิมพระเกียรติ  นับจากนั้นเป็นต้นมา  หน่วยงานต่าง ๆ  ได้จัดกิจกรรม  นิทรรศการ  การสาธิต  การแสดง  เกี่ยวกับภาษาและวรรณกรรมไทยเนื่องในวันภาษาไทยแห่งชาติ
                ณ  ที่นี้ขออัญเชิญพระบรมราโชวาทและพระราชดำรัสที่พระราชทานแก่สถาบันการศึกษา  หน่วยงานคณะบุคคล  และพสกนิกรไทยในโอกาสต่าง ๆ  เพื่อแสดงให้เห็นถึงพระอัจฉริยภาพและพระปรีชาสามารถในการใช้ภาษาไทย