หนังสือเป็นธนาคารความรู้และออมสิน
                “หนังสือเป็นการสะสมความรู้และทุกสิ่งทุกอย่างที่มนุษย์ได้สร้างมา  ทำมา  คิดมาแต่โบราณกาลจนทุกวันนี้หนังสือจึงเป็นสิ่งสำคัญ  เป็นคล้าย ๆ  ธนาคารความรู้และเป็นออมสิน  เป็นสิ่งที่จะทำให้มนุษย์ก้าวหน้าได้โดยแท้”
                                                                พระราชทานแก่คณะสมาชิกห้องสมุดทั่วประเทศ      
                               
                                                                เมื่อวันที่  ๒๕  มิถุนายน  ๒๕๑๔

พระพุทธศาสนาแสดงความจริงของชีวิต
                “เนื้อหาสาระและกฎเกณฑ์ของพระพุทธศาสนาเกิดขึ้นจากการค้นหาความจริงของชีวิตด้วยปัญญามนุษย์  พระพุทธศาสนาแสดงความจริงของชีวิต  แสดงทางปฏิบัติที่จะให้บรรลุความสุขสูงสุดของชีวิต  วิธีการสั่งสอนที่ยึดหลักเหตุและผล  ว่าทุกสิ่งเกิดจากเหตุ ผู้ใดประกอบเหตุอย่างไรเพียงใดก็ได้ผลอย่างนั้นเพียงนั้นหากจะถามว่าพระพุทธศาสนาเป็นอะไร  ก็ต้องตอบว่าโดยเนื้อหาที่เป็นเรื่องความจริงของชีวิตพระพุทธศาสนาเป็นปรัชญา  โดยวิธีการสอนที่ยึดหลักเหตุผล พระพุทธศาสนาเป็นศาสตร์  หรือพูดให้ชัดลงไปอีกก็เป็นวิทยาศาสตร์  เพราะฉะนั้น  ข้าพเจ้าจึงมีความเห็นว่า  การสอนพระพุทธศาสนาที่ถูกต้อง  คือการสอนให้คนสามารถพิจารณายุคค้นหาหลักธรรมะจากชีวิต  และนำหลักธรรมะนั้นมาปฏิบัติให้เป็นประโยชน์”
                พระราชทานในการเสด็จฯ  พุทธสมาคมแห่งประเทศไทย
                                                เมื่อวันที่  ๒๖  พฤศจิกายน  ๒๕๑๓

ชาติบ้านเมืองคือชีวิต
                “ชาติบ้านเมืองประกอบด้วยนานาสถาบัน  อันเปรียบได้กับอวัยวะทั้งปวงที่ประกอบกันขึ้นเป็นชีวิตร่างกาย  ชีวิตร่างกายดำรงอยู่ได้  เพราะสถาบันต่าง ๆ  ตั้งมั่น  และปฏิบัติหน้าที่ของตน ๆ  โดยพร้อมมูลนั้น  ท่านทั้งหลายควรจักได้ทราบตระหนักว่าชาติบ้านเมืองคือชีวติเลือดเนื้อ  และสมบัติของเราทุกคน  และการดำรงรักษาชาติประเทศนั้น  มิใช่หน้าที่ของบุคคลผู้ใดหมู่ใดโดยเฉพาะ  หากแต่เป็นหน้าที่ของทุก ๆ  ฝ่าย  ทุก ๆ  คน  ที่จักต้องร่วมมือกระทำพร้อมกันไป  โดยสอดคล้องกันเกื้อกูลกัน  และมีจุดมุ่งหมาย  มีอุดมคติดันร่วมกัน  ถ้าหมู่หนึ่งหมู่ใดทำหน้าที่ย่อหย่อนเป็นอันตรายไปก็อาจทำให้ทั้งชาติแตกสลายทำลายไปได้”
                พระราชทานแก่ทหารบก  ทหารเรือ  ทหารอากาศ  ตำรวจ
                                และอาสาสมัครพลเรือน  ในพิธีตรวจพลสวนสนาม
                                                เนื่องในโอกาสงานพระราชพิธีรัชดาภิเษก
                                                                เมื่อวันที่  ๘  มิถุนายน  ๒๕๑๔

ความอดทนหรืออดกลั้นคือขันติ
                “ความอดทนหรืออดกลั้นคือขันติ  ซึ่งทุกคนรู้จักดีและมีอยู่ในตัวแล้ว  ขันตินั้นเมื่อนำมาใช้ในเรื่องการปฏิบัติงาน  มองดูเผิน ๆ  มักพาให้เห็นว่าเป็นเครื่องถ่วงความก้าวหน้า  เพราะทำให้เกิดการหยุดชะงัก  เป็นเหตุให้งานไม่สำเร็จ  หรือสำเร็จช้าลง  แต่ถ้าพิจารณาลึกลงไปให้ถูกให้ถ้วนแล้ว  จะไม่เป็นดังนั้นเลย  ความรู้จักอดทนและอดกลั้น  ไม่ยอมตัวยอมใจให้วู่วามไปตามเหตุการณ์  ตามอคติ  และตามอารมณ์ที่ชอบใจหรือไม่ชอบใจนั้น  ทำให้เกิดมีการยั้งคิด  และธรรมดาคนเราเมื่อยั้งคิดได้แล้ว ย่อมมีโอกาสที่จะพิจารณาเรื่องที่ทำ  คำที่พูด  ทบทวนดูใหม่ได้อีกคำรบหนึ่ง  การพิจารณาทบทวนเรื่องใด ๆ  ใหม่  ย่อมจะช่วยให้มองเห็นละเอียดชัดเจนขึ้นทำให้เกิดความเข้าใจอันกระจ่างสว่างไสว  ทั้งในแง่ที่จะคิด  ทั้งในทางที่จะปฏิบัติ  ปัญหาหรือความติดขัดก็ย่อมบรรเทาลง  สามารถจะดำเนินงานทุกอย่างต่อไปได้โดยถูกต้อง  ไม่ผิด  ไม่พุ่ง  ไม่หลง  และไม่เสียเวลา  งานที่ทำก็จะบรรลุผลสมบูรณ์บริบูรณ์”
                                พระราชทานในพิธีพระราชทานปริญญาบัตร
                                                ณ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
                                                เมื่อวันที่  ๑๔  กันยายน  ๒๕๑๖

หน้าที่สำคัญของทหาร
                “หน้าที่สำคัญของทหาร  ดูกันอย่างผิวเผินก็คือการรบ  หรือการทำสงครามต่อสู้กับศัตรูของชาติ  แต่ถ้าจะดูกันให้ชัดตามความจริงแล้วจะเห็นว่า  หน้าที่รบเป็นเพียงส่วนหนึ่งเท่านั้น  เพราะการป้องกันรักษาเอกราชอธิปไตยและความมั่นคงปลอดภัยของประเทศนั้น  นอกจากจะต้องมีกำลังรบที่เข้มแข็งพร้อมมูลแล้ว  ยังจำเป็นต้องมีการพัฒนาให้บ้านเมืองเกิดความเจริญมั่นคงขึ้นทุก ๆ  ด้านอยู่ตลอดเวลาด้วย  ทหารจึงต้องรับภาระสำคัญอีกประการหนี่ง  ควบคู่กันไปกับการรบ  ได้แก่  การพัฒนา..พร้อมทั้งเพียรพยายามทุกโอกาสที่จะทำตัวเป็นประโยชน์ช่วยเหลือเกื้อกูลแก่ประชาชนโดยทั่วหน้า...ทหารคนใดเหล่าใดปฏิบัติได้ดังนี้  จะได้ชื่อว่าทหารแท้...และได้ชื่อว่าเป็นผู้ป้องกันประเทศอย่างแท้จริง”
                พระราชทานในพิธีสวนสนามของหน่วยทหารรักษาพระองค์
                                                                เมื่อวันที่  ๓  ธันวาคม  ๒๕๒๓

รัฐบาลคือคณะที่รักษาประเทศ
                “รัฐบาล  แปลว่า  คณะที่รักษาประเทศ  รักษารัฐจึงเป็นคณะที่สูงสุด  จะต้องหาคนที่มีความตั้งอกตั้งใจที่จะทำหน้าที่อย่างสูงสุด  ฉะนั้น  การที่มาเปล่งคำปฏิญาณนี้  จึงเป็นสิ่งสำคัญเตือนใจว่า  หน้าที่ที่สำคัญจะต้องพิจารณาอยู่เสมอว่า  การปกครองประเทศนั้นจะต้องทำในสิ่งที่มีความเร่งเด่วนที่สุดก่อน  ให้เป็นไปโดยมีประสิทธิภาพและเที่ยงธรรม  เพื่อให้รักษาประเทศให้มั่นคงและมีความเจริญก้าวหน้า  ฉะนั้น  ท่านทั้งหลายผู้ได้ตั้งใจจะปฏิบัติหน้าที่นี้ก็จะต้องมีกำลังใจเข้มแข็ง  และมีกำลังกายแข็งแรงเพื่อที่จะปฏิบัติหน้าที่ให้ดี  ก็ขอให้ท่านได้มีกำลังกายนี้  กำลังใจนี้  ให้สมบูรณ์  เพื่อปฏิบัติงานโดยมีประสิทธิภาพ  และมีความสำเร็จ  ขอให้ทุก ๆ  ท่านได้ประสบความสำเร็จในหน้าที่การงาน  ในความมั่นคงของประเทศ  และความก้าวหน้าในการพัฒนาประเทศเป็นสำคัญ”
                                                พระราชทานในโอกาสที่นายกรัฐมนตรี
                                นำคณะรัฐมนตรีเข้าเฝ้าฯ  ถวายสัตย์ปฏิญาณ
                                                                เมื่อวันที่  ๒๑  ธันวาคม  ๒๕๓๗