เครื่องนมัสการในราชสำนัก

นับแต่อดีตกาลมา การเคารพบูชาใดๆต่างมีธรรมเนียมที่ยึดถือกันมาแต่ครั้นโบราณแฝงไว้ตามแต่
อารยธรรมอยู่อย่างเสมอ ในประเทศไทยนั้น ธรรมเนียมการเคารพบูชาล้วนแล้วแต่มีความ
ละเอียดอ่อนและความหมายไม่ว่าจะเป็น ระดับของการไหว้ จำนวนครั้งในการกราบ
จำนวนธูปที่ใช้จุด ฯลฯ

เมื่อ กล่าวถึงธรรมเนียมการจุดธูปเทียนเครื่องนมัสการของบุคคลทั่วไปนั้น โดยนัยยะแล้วอาจไม่มี
อะไรมากไปกว่าการตระเตรียม ดอกไม้ ธูป เทียน หากแต่เมื่อกล่าวถึง "เครื่องนมัสการ" ของหลวง
ที่ถือปฎิบัติกันเป็นธรรมเนียมอยู่แต่ครั้นต้นรัตนโกสินทร์จะพบว่า ความหมายและการจัดลำดับ
ความสำคัญของเครื่องนมัสการมีมากกว่า ดอกไม้ ธูป เทียน หากแต่ยังต้องคำนึงถึงปัจจัยต่างๆอัน
กอปรไปด้วย ผู้จุดเครื่องนมัสการ สิ่งที่จะจุดนมัสการ สถานที่ที่จะจุดเครื่องนมัสการ

เครื่องทรงธรรมสำรับใหญ่
เครื่องทรงธรรมสำรับ ใหญ่ชุดนี้ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้น สำหรับพระมหากษัตริย์ทรงบูชาธรรม ขณะสดับพระธรรมเทศนา งานฝีมือบางชิ้น เช่น เชิงเทียน ทรงสั่งจากประเทศในทวีปยุโรปมาประสมชุดกับงานช่างของไทย