วิงเวียน จุกเสียด คลื่นไส้ อาเจียน เป็นต้น นับเป็นยาครอบจักรวาลที่ต้องมีติดบ้าน เลยทีเลย ยาหอมเกิดจากภูมิปัญญาท้องถิ่นของคนไทยที่นำสมุนไพรหลากหลายชนิด มาผสมปรุงใช้เป็นยารักษาโรคลมเสียมากกว่า เนื่องจากภูมิประเทศอยู่ในเขตร้อนชื้น ผู้ปรุงยาหอมจะต้องรู้สรรพคุณและวิธีการปรุงสมุนไพรต่างๆจึงออกมาเป็นยาหอมได้ และที่เรียกว่ายาหอมเป็นเพราะส่วนประกอบของสมุนไพรที่นำมาใช้มาจากเกสร ดอกไม้ที่มีกลิ่นหอมหลายชนิด อาทิเช่น จำปา กฤษณา หญ้าฝรั่น จันทน์แดง รวมทั้งเทียน เช่น เทียนขาว เทียนดำ เทียนแดง เทียนข้าวเปลือก และเทียนตาตั๊กแตน นอกจากนี้ยังมีโกศทั้ง ๕ อีก เช่น โกฐสอ โกฐเขมา โกฐเชียง โกฐหัวบัว โกฐจุฬาลัมพา เป็นต้น “โกฐ” (อ่านว่าโกด) นั้นเป็นชื่อเครื่องยาสมุนไพรจำพวกหนึ่ง ซึ่งจะได้มาจาก ส่วนต่าง ๆ ของพืช และมีหลายชนิด เช่นโกศทั้ง ๕ อย่างที่ได้กล่าวมาแล้วข้างต้น ซึ่งถือเป็นส่วนสำคัญในการปรุงยาหอมแล้ว ก็ยังมีโกศอื่น ๆ ที่มีความสำคัญใน ตำรับยาไทยโบราณ เช่น โกศทั้ง ๗ ก็จะเพิ่ม โกฐกระดูก โกฐก้านพร้าว นอกจากนั้นก็จะมีโกฐทั้ง ๙ ซึ่งก็จะเพิ่ม โกฐพุงปลา โกฐชฎามังสี และ โกฐพิเศษอีก ๓ ชนิด คือโกฐกักกรา โกฐกะกลิ้ง และโกฐน้ำเต้า ในตำรายา แผนโบราณอาจจะมีการเขียนคำว่า “โกฐ” เป็นโกฏ โกฏ โกฎฐ์ โกด ปรือโกษฐ์ ก็ไม่ต้องสงสัยเพราะหมายถึงโกศเดียวกัน |
|||||
ยาหอมมีการพบบันทึกลายลักษณ์อักษรตั้งแต่ครั้งกรุงศรีอยุธยาในรัชสมัยสมเด็จ |
|||||
Next | |||||