ที่มา : สารานุกรมวัฒนธรรมไทย ภาคใต้.2542, 3909.
บทร้องทำบทหรือที่โนราแขกเรียกว่าเพลง ดังตัวอย่างที่จะยกต่อไปนี้
เป็นบทขับโนราแขก ของนายพุฒ เกิดกูลโนราแขกสมัยโบราณ พ่อของโนราทอง
เกิดกูล ชาวบ้านวัดพระพุทธ เขียนไว้ขณะยังมีชีวิตอยู่ เพื่อให้โนราทองเก็บไว้มี
ประมาณ ๕๐ บท จะยกมาพอเป็นตัวอย่าง บทต่าง ๆ ข้างล่างนี้เขียนเป็นภาษา
ถิ่นตากใบทั้งภาษาไทยและมลายู ได้ดัดแปลงอักขระบางตัวให้เป็นปัจจุบันบ้าง
แต่ส่วนใหญ่จะคงเดิมเอาไว้ตามลายมือของเดิม
โนราพุฒได้เขียนบทและบอกชื่อบทเอาไว้ตามลำดับตามธรรมเนียมนิยม
ในการรำและว่าบท ดังนี้
เพลงร่ายแสะ ที่เป็นบทกาศครูว่า
“คุณครูหนักเหมือนฝังน้ำพระคงคา ชุมชุมจะแหตัวดีฉานไหลมายังไม่รู้สิ้นไม่รู้สุด
สิบนิ้วลูกยกไหว้ขึ้นดำเนิน สะระเสินถึงคุณของพระพุทธ
เราจำศีลภาวนายังไม่รู้สุด ฉานไหว้พระแล้วสวดมนต์
ฉานไหว้พระพุทธพระธัมมะเจ้า ยกไว้ใส่เกล้าเหนือผม
เราเล่นไหนให้ดีให้มีคนรัก หยุดพักให้ดีมีคนชม
ยกไว้ใส่เกล้าไว้ใส่ผม ยอถวายบังคมทุกราตรี
ศัตรูตัวไหนที่มานึกร้าย ขอให้แพ้พ่ายหน่ายหนี
ขอให้แพ้ไปด้วยสิ้นทั้งฤทธี ข้านี้จะขอยอถวายกร
ยอเอยฉานยอไหว้ คุณครูข้าได้มาสั่งสอน
ให้ฉันเรียนบทแล้วอยู่เกลือนกลอน คุณครูสั่งสอนแจ้งมา
ลงโรงฉานจะไหว้สิ้นทั้งครูพัก ครูได้พิทักษ์รักษา
ไหว้นางมุณีนางเมกก็หลา เจ้าดงพงป่าพนาลี
ไหว้พระสีเสื้อเมืองอันแล้วเรื่อง สีนางธรณีหมื่นแผ่น
ใจบุญมีพระคุณแก่โลกเป็นหนักหนา กายมารองไว้เป็นแท่น
ไว้ทางชนเดินไม่นับหมื่นแสน ไม่เดินไม่แคลนหวาดไหว”
เพลงฉับทับ พ่อโนราจะขึ้นต่อจากร่ายแสะว่า
“นั่งผินหน้าไปทิศอาคเนย์ พี่ชมแต่เล่ดักปลา
น้ำเชี่ยวดังคึกคึกน้ำนี้มันลึกคนละนา ฝนตกลงฉาฉาปลามาแถกว่าย
กุมภีร์ทราบมองเสือมันย่องหาดทราย ปลามาแถกว่ายเสือตะกายขึ้นเล่
ปลาสาปลาโสดมันโลดเต้นอยู่ทั้งเพ พลัดตกลงในเล่ตะเข้มันพาไปกิน
สงสารเสือโคร่งทราบมองด้วยถวิล น้ำตาไหลรินไม่ได้กินเทโพ
ยามดึกยามดื่นที่นั่งกลืนแต่เขโล ไม่ได้กินเทโพเพื่อนนั่งเฝ้าแต่รอย”
เพลงเดิน พ่อโนราว่า
“โถงเอยโถงโถง พี่โถงไปโถงมา
คันหาบพี่ชายลา พี่ขึ้นไปค้าเมืองไทร
หาบมาแล้วหาบไป ปัดใจมาถึงเรือนลูกสาว”
นางโนราร้องถามว่า “สวนข้างแม่ยายกูแลเห็น
เพื่อแล่นออกมาถามข่าว หันมาบอกแก่หลานสาว
โน้นบ่าวมันมาแต่ไหน”
พ่อโนราตอบว่า
“รู้จักไม่รู้จัก มาเราผูกรักกันไป
เก็บผักหักตะไคร เราพาไปแกงทอดบอน
แลโน้นดอกบุก ที่ผุดขึ้นมาอยู่สลอน
ถ้าใครได้เก็บก่อน ทำให้บอนพี่ชายคัน”